İran'dan Nükleer Anlaşma Çıkışı: Avrupa Bizi Oyalıyor Mu?
Dünya

İran'dan Nükleer Anlaşma Çıkışı: Avrupa Bizi Oyalıyor Mu?


19 September 20255 dk okuma5 görüntülenmeSon güncelleme: 19 September 2025

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Avrupa ülkeleriyle yürütülen nükleer görüşmelerde gelinen son durumu değerlendirdi. Erakçi, Avrupa'dan beklenen cevabın alınamadığını ve sürecin "bahanelerle" dolu olduğunu belirtti. Bu açıklama, nükleer anlaşmanın geleceğiyle ilgili soru işaretlerini artırdı.

Nükleer Anlaşmada Son Durum Ne?

Erakçi, ABD merkezli sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, 2015'te imzalanan nükleer anlaşmanın taraflarından İngiltere, Fransa ve Almanya'nın tutumunu eleştirdi. Bu ülkelerin, İran'a Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını geri getirebilecek snapback mekanizmasını işletme kararı sonrasındaki süreçte yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.

İran'ın sunduğu "yeni öneri"ye karşılık Avrupa'dan gelen yanıtların yetersiz olduğunu vurgulayan Erakçi, "Maalesef, karşı taraftan bahaneler ve kaçamak cevaplar aldık." ifadelerini kullandı. Bu durum, nükleer müzakerelerin geleceği açısından endişe verici bir tablo çiziyor.

Nükleer anlaşma, 2015 yılında İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) ve Almanya arasında imzalanmıştı. Anlaşma, İran'ın nükleer programını sınırlandırması karşılığında, ülkeye uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılmasını öngörüyordu.

Snapback Mekanizması Nedir?

Snapback mekanizması, nükleer anlaşmanın taraflarından herhangi birinin, İran'ın anlaşma şartlarını ihlal ettiği gerekçesiyle BM yaptırımlarını yeniden yürürlüğe koymasını sağlayan bir mekanizmadır. Bu mekanizma, anlaşmanın en tartışmalı noktalarından biri olarak kabul ediliyor. Avrupa ülkelerinin bu mekanizmayı işletme tehdidi, İran ile Batı arasındaki gerilimi tırmandıran unsurlardan biri olmuştur.

Nükleer anlaşmanın geleceği belirsizliğini korurken, taraflar arasındaki diyalog kanallarının açık tutulması büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, bölgede yeni bir krizin yaşanması kaçınılmaz olabilir.

İran Nükleer Programı Hakkında Bilgiler

  • İran'ın nükleer programı, uzun yıllardır uluslararası toplumun gündeminde.
  • Ülke, nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullandığını savunuyor.
  • Batılı ülkeler ise İran'ın nükleer silah geliştirmesinden endişe ediyor.
  • Nükleer anlaşma, İran'ın nükleer programını denetim altında tutmayı amaçlıyordu.
  • ABD'nin anlaşmadan çekilmesiyle birlikte süreç yeniden çıkmaza girdi.

Abbas Erakçi'nin açıklamaları, İran'ın nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması konusunda Avrupa'dan somut adımlar beklediğini gösteriyor. Ancak, mevcut durumda taraflar arasındaki görüş ayrılıkları devam ediyor. Nükleer müzakerelerin geleceği, önümüzdeki günlerde yapılacak diplomatik temaslara bağlı olacak.