TEPAV Perakende Güven Endeksi (TEPE) son verileri, perakende sektöründe şaşkınlık yaratan bir tablo ortaya koydu. Nisan ayında yıllık bazda bir artış gözlemlenmesine rağmen, aylık bazda yaşanan düşüş, sektördeki belirsizliğin arttığına işaret ediyor. Endeksteki bu dalgalanma, perakendecilerin geleceğe yönelik beklentilerini ve yatırım kararlarını doğrudan etkileyebilir.

Perakende Güveninde Beklenmedik Düşüş

TEPE Nisan 2025'te, geçen yılın aynı dönemine göre 17,8 puanlık bir artışla 7,5 puana yükseldi. Ancak, Mart 2025'e kıyasla 1,0 puanlık bir azalma gösterdi. Bu aylık düşüşte, son üç aya ilişkin işlerin durumuna yönelik olumsuz değerlendirmelerin etkili olduğu belirtiliyor. Yıllık artışta ise, olumlu beklentiler ve geçmişe dair değerlendirmelerdeki iyileşme belirleyici oldu.

Bu düşüşün nedenleri arasında şunlar sayılabilir:

• Tüketici harcamalarındaki yavaşlama: Enflasyon ve artan yaşam maliyeti, tüketicilerin harcama alışkanlıklarını değiştirmesine neden olabilir.
• Sektörel rekabetin artması: E-ticaretin yükselişi ve yeni perakende oyuncularının piyasaya girmesi, rekabeti artırarak karlılıkları azaltabilir.
• Ekonomik belirsizlikler: Küresel ekonomik gelişmeler ve siyasi istikrarsızlık, tüketici ve yatırımcı güvenini olumsuz etkileyebilir.

Beklentilerde Hafif Artış

Perakendecilerin önümüzdeki üç aya dair satış beklentilerinin denge değeri 3,7 puan olarak kaydedildi. Bu oran, mart ayına göre 0,8 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 10,1 puan artış gösterdi. TEPE anketi katılımcılarının yüzde 18,2'si işlerinde iyileşme beklediğini ifade ederken, bu oran mart ayında yüzde 15,9 seviyesindeydi. İşlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı ise yüzde 5,1 olarak belirlendi.

Beklentilerdeki bu hafif artışın nedenleri arasında şunlar yer alıyor:

• Yaz sezonu: Turizm hareketliliğinin artması ve yazlık bölgelerdeki perakende satışlarının yükselmesi bekleniyor.
• Düğün sezonu: Düğünlerin yoğunlaştığı dönemlerde, giyim, ev eşyası ve diğer ilgili sektörlerde satışlar artabilir.
• Mevsim geçişi: Yeni sezon ürünlerinin piyasaya sürülmesi, tüketicilerin ilgisini çekerek satışları artırabilir.
• Kurban Bayramı: Bayram öncesi ve sırasında gıda, giyim ve diğer tüketim mallarına olan talep artabilir.

Geçmiş Değerlendirmelerde Kötüleşme

Nisan 2025'te işler, geçen yılın aynı dönemine kıyasla daha iyi değerlendirilse de mart ayına göre olumsuz bir tablo çizdi. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre işlerin durumu değerlendirmesi 34,4 puan artarken Mart 2025'e göre 4,4 puan azaldı. Katılımcıların yüzde 93,8'i işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtirken sadece yüzde 5,5'i artış yaşadığını ifade etti.

Bu durum, perakendecilerin mevcut durumdan memnun olmadıklarını ve geleceğe yönelik endişelerinin devam ettiğini gösteriyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) bu durumdan daha fazla etkilendiği düşünülüyor.KOBİ'ler, ekonomik dalgalanmalara karşı daha savunmasız olabilir ve rekabetin zorlu koşullarında ayakta kalmakta zorlanabilirler.

TEPAV Perakende Güven Endeksi'ndeki bu karışık sinyaller, perakende sektörünün önümüzdeki dönemde dikkatli adımlar atması gerektiğini gösteriyor. Tüketici güvenini artırmaya yönelik politikalar, sektörel destekler ve rekabet gücünü artıracak stratejiler, perakende sektörünün sürdürülebilir büyümesi için kritik öneme sahip.